Παχυσαρκία και σεξουαλική ανδρική δυσλειτουργία
Γράφουν: Πέτρος Γοργοράπτης MD, Χειρουργός Ουρολόγος-Ανδρολόγος- Ναταλία Τσουμάνη Διαιτολόγος- Διατροφολόγος MSc | Συστεγαζόμενα Πολυϊατρεία Ιπποκράτης Ηράκλειο Κρήτης
Η παχυσαρκία είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα δημόσιας υγείας στο δυτικό κόσμο. Τα καρδιαγγειακά νοσήματα, το μεταβολικό σύνδρομο, ο σακχαρώδης διαβήτης και η δυλιπιδαιμία αποτελούν γνωστές νοσολογικές οντότητες ως αποτέλεσμα της παχυσαρκίας. Μια σχετικά άγνωστη πτυχή του προβλήματος παραμένει η σύνδεση της παχυσαρκίας με τη σεξουαλική λειτουργία του άνδρα. Μεγάλες μελέτες έχουν αποδείξει ότι η παχυσαρκία προκαλεί τόσο πτώση στη libido (τη διάθεση δηλαδή για σεξ), τη στυτική δυσλειτουργία και τη γονιμότητα. Συγκεκριμένα στο λιπώδη ιστό υπάρχει ένα ένζυμο, η αρωματάση, που προκαλεί τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε οιστραδιόλη.
Όταν αυτή η μετατροπή συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό, όπως στην περίπτωση των παχύσαρκων ανδρών λόγω μεγάλης αναλογίας λιπώδους ιστού, εμφανίζονται τα παραπάνω συμπτώματα δηλαδή αυτό που συνολικά καλούμε Δευτεροπαθή Υπογοναδισμό Ανδρικής Παχυσαρκίας (MOSH syndrome). Με αυτόν τον όρο περιγράφεται η διαταραχή της ορμονικής ισορροπίας μεταξύ τεστοστερόνης και οιστρογόνων, που προκαλεί πολύ μεγάλη επιβάρυνση στις μεταβολικές λειτουργίες των ανδρών.
Προφανώς σε αυτή τη διαδικασία συμμετέχουν και αγγειακοί παράγοντες που σχετίζονται με την αθηρωμάτωση των μικρών αγγείων του πέους, τις ενδοθηλιακές βλάβες καθώς και τη περιφερική αγγειοπάθεια που προκαλεί ο διαβήτης με συνέπεια τη κακή ποιότητα της στύσης και τη περαιτέρω ψυχολογική επιβάρυνση του άνδρα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της επίδρασης των οιστρογόνων στην εξέλιξη της παχυσαρκίας στους άνδρες αποτελεί η χορήγηση αναστολέων της αρωματάσης. Μάλιστα στη μελέτη των Raman και Schlegel, όπου και χορηγήθηκε αναστροζόλη σε παχύσαρκους άντρες παρατηρήθηκε τριπλάσια αύξηση της συγκέντρωσης της τεστοστερόνης και σημαντική βελτίωση της γονιμότητας.
Το ελπιδοφόρο μήνυμα είναι ότι απώλεια μόλις 10% του βάρους με συγκεκριμένες διατροφικές οδηγίες σχετίζεται με σημαντική βελτίωση της επιθυμίας για σεξ και της στύσης.
Διαιτολογική αντιμετώπιση
Ο ρόλος του (ενδοκοιλιακού) λίπους στη σεξουαλική ανδρική δυσλειτουργία
Σημαντικό ρόλο στα επίπεδα της τεστοστερόνης παίζει η ύπαρξη κοιλιακής παχυσαρκίας – δηλαδή το αυξημένο σπλαχνικό λίπος. Αυτό υποδηλώνει η αυξημένη περίμετρος μέσης μεγαλύτερη από 102 εκατοστά στους άνδρες και σχετίζεται ιδιαίτερα με υψηλό κίνδυνο μεταβολικών και καρδιαγγειακών επιπλοκών. Τα επίπεδα των κυκλοφορούντων ανδρογόνων είναι χαμηλότερα σε άνδρες με κοιλιακού τύπου παχυσαρκία σε σχέση με όσους έχουν το ίδιο ΒΜΙ αλλά όχι ενδοκοιλιακό λίπος.
Η αύξηση του ενδοκοιλιακού λίπους επηρεάζει μια σειρά από αδιποκίνες και εντεροκίνες, οι οποίες εμπλέκονται εκτός από τη διατήρηση του ενεργειακού ισοζυγίου και στη φυσιολογία της αναπαραγωγής.
Η λεπτίνη, γνωστή και ως ορμόνη του λίπους, είναι πρωτεΐνη που ρυθμίζει το βάρος του σώματος και διαχειρίζεται τις καύσεις του λίπους. Παράλληλα ρυθμίζει το αίσθημα της πείνας και την σεξουαλική συμπεριφορά. Σε ότι αφορά την ανδρική υπογονιμότητα, η λεπτίνη και έμμεσα η γκρελίνη επιδρούν στη λειτουργία των όρχεων, τη βιοσύνθεση της τεστοστερόνης και κάποιων γοναδοτροπινών.
Οι τιμές της λεπτίνης στα υπέρβαρα άτομα είναι αυξημένες αντίθετα με ότι θα περιμέναμε φυσιολογικά λόγω του ότι τα άτομα αυτά αναπτύσσουν αντίσταση στη δράση της. Δηλαδή παρόλο που υπάρχουν αποθέματα ενέργειας το μήνυμα για διακοπή λήψης τροφής δεν μεταφέρεται σωστά και τα επίπεδα της λεπτίνης αυξάνουν χωρίς ωστόσο να είναι αποδοτική η αύξηση αυτή .
Μελέτες έδειξαν ότι η λεπτίνη επιδρά άμεσα στη λειτουργία των όρχεων καθώς αυξημένες συγκεντρώσεις αυτής οδηγούν σε σημαντική δοσοεξαρτώμενη αναστολή της παραγωγής τεστοστερόνης από τα κύτταρα Leydig των όρχεων.
Η αρωματάση είναι ένα ένζυμο που εκφράζεται στα στρωματικά κύτταρα που περιβάλλουν τα λιποκύτταρα και βιοσυνθέτει οιστρογόνα από ανδρογόνα μέσω του εξής μηχανισμού: α) μετατρέπει την ανδροστενεδιόνης σε οιστρόνη στο λιπώδη ιστό (σε μετεμμηνοπαυσιακες γυναίκες και σε άνδρες ιδιαίτερα μέσης ηλικίας και με αυξημένη ποσότητα λιπώδους μάζας). Στην Παχυσαρκία έχουμε αύξηση των IL[1]6 και TNF-a που ρυθμίζουν την έκφραση της αρωματάσης. Για το λόγο αυτό, αυξημένο λίπος άρα και αυξημένα οιστρογόνα.
Μία ακόμα ενδεικτική 2ετή μελέτη σε παχύσαρκους άνδρες μέσης ηλικίας, επιβεβαίωσε ότι η απώλεια 15% του αρχικού σωματικού βάρους μπορεί να αποκαταστήσει τους δείκτες φλεγμονής, τη λειτουργία του ενδοθηλίου αλλά και τη στυτική δυσλειτουργία στο 31%, όπως δημοσιεύτηκε στο Journal of Impotence Research.
Διαιτητικές οδηγίες-αντιμετώπιση
- Περιορίστε την πρόσληψη των προστιθέμενων σακχάρων σε λιγότερο από το 10% των συνολικών θερμίδων ανά ημέρα
- Μειώστε της ημερήσιας πρόσληψης νατρίου σε λιγότερο από 2.300 mg,
- Ακολουθήστε ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής σε όλη τη διάρκεια της ζωής σας.
- Δώστε έμφαση στην ποικιλία, στα θρεπτικά συστατικά και την ποσότητα.
- Περιορίστε τις θερμίδες από κορεσμένα λίπη
- Προτιμήστε πιο υγιεινές επιλογές τροφίμων και ποτών.
- Υποστηρίξτε πιο υγιείς διατροφικές συνήθειες για όλους.
- Ασκηθείτε καθημερινά για μία ώρα την ημέρα
Άμεση προτεραιότητα είναι η μείωση του ενδοκοιλιακού λίπους
Οι υγιείς διατροφικές συνήθειες περιλαμβάνουν ποικιλία θρεπτικών τροφών όπως τα λαχανικά, τα φρούτα, τα δημητριακά, γαλακτοκομικά χωρίς λιπαρά ή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά , άπαχο κρέας και άλλα.
Το άρθρο γράφτηκε για τον ιστότοπο Ygeia50plus
Πηγή: https://ygeia50plus.gr/sex/paxysarkia-kai-sexoyaliki-andriki-dysleitoyrgia/
Πρόσφατα σχόλια